NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
هَارُونُ
بْنُ زَيْدِ
بْنِ أَبِي
الزَّرْقَاءِ
حَدَّثَنَا
أَبِي حَدَّثَنَا
جَعْفَرٌ
يَعْنِي
ابْنَ
بُرْقَانَ عَنْ
يَزِيدَ
يَعْنِي
ابْنَ
الْأَصَمِّ
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ
يَرْفَعُهُ
قَالَ الْأَرْوَاحُ
جُنُودٌ
مُجَنَّدَةٌ
فَمَا
تَعَارَفَ
مِنْهَا
ائْتَلَفَ
وَمَا
تَنَاكَرَ
مِنْهَا اخْتَلَفَ
Hz. Ebu Hureyre'den
(rivayet edildiğine göre) Nebi (s.a.v.) (şöyle) buyurmuştur:
"Ruhlar bir araya
gelmiş topluluklardır. Onlardan (bu dünyaya gelmeden önce ruhlar âleminde) bir
birleriyle tanış (ıp anlaş) anlar (bu dünyada da) anlaşırlar. (Fakat) onlardan
(bu dünyaya gelmeden önce ruhlar âleminde) tanışmayanlar (bu dünyada da) tanış
(ıp anlaş) mazlar."
İzah:
Buhari, enbiya; Müslim,
birr; Ahmed b. Hanbel, II, 295, 527. 537.
İmam Nevevî (r.a.)'nin
açıklamasına göre "Ruhlar bir araya gelmiş toplu cemaatlerdir. Yahut da
muhtelif nevilerden ibarettir. Allah'ın yarattığı bir hikmete mebni olarak, onlar
böyle farklı cemaatler oluşturmuşlardır. Bazılarına göre de, Allah onları,
birbirlerine uygun vasıflarda ve huylarda yaratmıştır. Bazılarına göre aslında,
Allah ruhları toplu halde yaratmıştır. Sonra onları ait oldukları bedenlere
girmek suretiyle birbirlerinden ayrılmışlardır. Binaenaleyh, bu dünyada huyları
birbirine uyan kimseler anlaşıp bir araya gelirler. Huyları birbirlerini
tutmayan kimseler biribirleriyle anlaşmayıp, biribirle-rine ters düşerler.
Hattâbî'ye göre ruhların anlaşması, başlangıçta onların şekavet ve saadet
yönünden birbirlerine benzer halde yaratılmalarından kaynaklanmaktadır. Şaki
olarak yaratılanlar birbirleriyle anlaşırlar. Binaenaleyh ruhlar iki kısımdır
Bunların cesetleri, dünyada karşılaştıkları zaman, aynı kısımdan olan ruhları
taşıyanlar anlaşırlar. Aynı cinsten olan ruh sahipleri ise anlaşamazlar. Bir
başka ifadeyle, hayırlı ruhlar, hayırlı ruhlara, şerliler de şerlilere meylederler."
Bezi yazarının
açıklamasına göre ruhların böyle birbiriyle anlaşarak, farklı cemaatler haline
gelmeleri, dünyaya gelmelerinden önce ruhlar âleminde olmuş ve ruh
cemaatlerindeki bu farklılık, yaratılışlarındaki farklılıktan ileri gelmiştir.
Fakat ruhlar dünyaya geldikten sonra çeşitli tesirler altında kalarak
kendilerinde değişiklikler meydana gelmiş ve neticede söz konusu cemaatler
arasında karşılıklı kopmalar ve iltihaklar vuku bulmuştur.